Niet echt natuurlijk! Maar gek genoeg geloven we onderbewust dat onze brein programmering uit de kindertijd het beste is. Hoeveel last ervaar jij bijvoorbeeld als je in verlegenheid wordt gebracht of wordt getriggerd? Met H.E.L.P. kun je jezelf helpen beter te voelen en te herprogrammeren! Hoe? Dat lees je in dit artikel.
Onze automatische systemen verwerken een slordige 40 miljoen prikkels per seconde
Waarschijnlijk is het antwoord dat je je op zijn minst ongemakkelijk voelt of schaamt en in het ergste geval dagen of wekenlang van de leg bent en je gevoel hard weg probeert te stoppen.
Ik kan je uit persoonlijke ervaring vertellen dat je je meestal behoorlijk "shitty" voelt. Hoe dat werkt en hoe je programmering kunt herschrijven vertel ik in dit blog. Maar eerst leg ik uit hoe je tot je programmering komt.
40 miljoen prikkels per seconde
Ons brein is energiezuinig, efficiënt of gewoon lui te noemen. Om lui te kunnen zijn heeft je brein een ontzettend slim systeem ontwikkeld. Dit systeem is zo slim en snel dat we hier dagelijks hinder van kunnen ondervinden als we deze niet regelmatig onder de loep nemen en indien wenselijk herprogrammeren.
We zijn slim en tegelijkertijd ten prooi gevallen aan oeroude overleving systemen die we met alle zoogdieren gemeen hebben (reptielen brein en limbisch systeem). We werken dagelijks dan ook de meeste tijd (95%) vanuit dit automatische brein, ook wel het onderbewuste genoemd. Simpelweg omdat deze systemen sneller zijn en minder energie kosten. Om je een beeld te geven, ons oh zo intelligente denkend brein (neo-cortex) kan slechts 40 prikkels per seconde verwerken. Onze automatische systemen verwerken een slordige 40 miljoen prikkels per seconde en kosten veel minder energie om te gebruiken. Ik weet wel welke mijn voorkeur heeft als het aankomt op efficiëntie.
Tot ons 8e jaar zuigen onze hersenen alle informatie op als een spons en nemen alles als waarheid aan
Maar hoe werkt dat systeem dan?
Tot ons 8e jaar zuigen onze hersenen alle informatie op als een spons en nemen alles als waarheid aan. Daarom kunnen we kinderen zelfs doen geloven dat er een 600 jaar oude man bestaat met een grote baard die alle kinderen kadootjes komt brengen op zijn eigen verjaardag. Dit geeft maar aan dat alles mogelijk is.
In deze eerste 8 jaar vullen we onze archiefkast, het onderbewuste met indrukken en ervaringen. En creëren we de, op dat moment, beste reactie op die indrukken en ervaringen vanuit de kern van overleven. Als we ouder worden is dit nog steeds het systeem waar vanuit we primair reageren. We voegen zelfs nog meer negatieve ervaringen toe aan de eerste indruk waardoor deze nog dieper in ons systeem worden genesteld. Elke gebeurtenis die ook maar enigszins lijkt op de gebeurtenis van vroeger triggert deze indruk uit het verleden -je archiefkast- en je reageert en voelt je, onbewust, op exact dezelfde manier als vroeger. Dit gebeurt allemaal vanuit je automatische brein. Gelukkig lukt het meestal wel om te voorkomen dat we gaan huilen, schelden of slaan, maar zo voelen we ons op dat moment niet.
Volgende keer beter!
Voorbeeld
Stel je manager geeft je ongenuanceerde feedback dat je iets niet goed hebt gedaan. Kan de beste gebeuren toch? Volgende keer beter! Echter, als je als kind ouders, leerkrachten, buurman, of welke volwassenen dan ook hebt gehad die je afkeurden omdat je fouten maakte, kan dit een indruk achter laten in je archiefkast met daarbij de boodschap dat je niet goed genoeg bent. Je manager triggert onbedoeld deze indruk, en BOEM in een fractie van een seconde voel je je weer zo als vroeger, ervaar je (hoge) stress en reageer je vanuit dit gevoel en deze stress.
Passend bij de huidige situatie? Nee absoluut niet. Realistisch, ja absoluut! De pijn en het gevoel is echt, evenals je reactie hierop. Je hele lijf schreeuwt: dit wil ik niet, zo wil ik me niet voelen. Je geeft je manager de schuld. Je wilt het direct oplossen of wegstoppen (drank, drugs, werk, seks, eten en zo kan ik nog wel even doorgaan). Je gevoel zakt na tijdje (of heel lang) gelukkig toch weer af. Je hebt je gevoel op dat moment wel "opgelost" maar niet je programmering, dus een volgende keer begint het weer van voren af aan. Je kan je reactie alleen maar vanuit jezelf aanpassen en niet vanuit de externe wereld. Nu weet je wat je te doen staat, herprogrammeren van je primaire reactie op deze trigger. Maar hoe doe je dat dan?
Je bent niet je lichaam, gedachten en gevoel!
Programmeren in 4 stappen - H.E.L.P.
Stap 1. Herkennen
Het begint allemaal bij herkennen en erkennen dat je deze programmering hebt en reageert vanuit je automatische systeem. Ook in de situatie zelf, leer de (stress) signalen van je lichaam kennen. Als je merkt dat je in zo'n situatie termen gebruikt als: "altijd, nooit, iedereen, niemand, allemaal, overal, de hele tijd en alles moeten"of stress signalen ervaart. dan kun je er donder op zeggen dat dit een oude programmering is die je niet meer helpt.
Bewustwording is nu aangezet want je hebt doorgelezen. Nu kun je gaan leren waarnemen en observeren. Je moet eerst begrijpen wat er gebeurt voordat je kunt herprogrammeren.
Wil je meer weten over stress signalen? Lees dan mijn vorige post over balans.
Stap 2. Ervaren
Je moet er doorheen, doorvoelen van dat shitty gevoel en dat is shitty én heel veel waard. Dit kan alleen als je in verbinding blijft met jezelf en je omgeving. Weten dat je reactie komt vanuit je kinderprogrammering en drang om te overleven. Dit zorgt er bij mij voor dat ik met veel meer compassie kan reageren op mijzelf waardoor de lading minder wordt. Hierdoor ontstaat er een klein beetje ruimte, een kleine opening om waar te gaan nemen. De makkelijkste manier is jezelf ademhalingsoefeningen en meditatie aan te leren zodat je systeem rustig wordt en je op zelfonderzoek uit kunt gaan. Uiteindelijk leer je deze tools op de trigger momenten in te zetten. Vanuit hier kun je naar de volgende stap, namelijk loslaten:
Meditatie
Om te beginnen met meditatie kun je hier de basisstappen gratis downloaden. Daarnaast kan ik je de de app Headspace aanraden, deze is goed maar helaas niet gratis.
Ademhalingsoefeningen
Je kunt bijvoorbeeld de box-ademhaling gebruiken (4 tellen in door de neus, 4 tellen vasthouden, 4 tellen uit door de mond, 4 tellen niet ademen). Runnersworld heeft 10 praktische ademhalingsoefeningen voor je op een rijtje gezet om stress te verminderen. Hiervoor geldt echt: oefening baart kunst, dus veel doen en uitproberen welke ademhaling goed bij je past zodat je deze kunt inzetten op het moment dat je wordt getriggerd.
Stap 3: Loslaten
Als je het gevoel hebt doorleeft kun je het loslaten. Simpeler gezegd dan gedaan en een volgende keer komt het gewoon weer terug. Als je stap 2 grondig hebt gedaan zit je een volgende keer minder lang in dat "shitty" gevoel. Hoe vaker je dit doet, hoe minder lang het duurt. Dan kun je triggers gaan zien als leermomenten en dat maakt ze een stuk minder zwaar. Loslaten is niet anders dan je niet meer identificeren met je gevoel en gedachten maar te blijven bij de waarnemer. Je bent niet je lichaam, gedachten en gevoel! Dit leer je het beste met mediteren. Maar dan ben je nog niet bij de herprogrammering.
Stap 4: Programmeren
Als de eerste drie stappen lukken, kun je gaan programmeren vanuit je intelligente brein door er simpelweg ander, nieuw en wenselijk gedrag tegenover te zetten. Bepalen, onderzoeken en uitproberen wat voor jou de beste programmering is. Als je deze hebt gevonden dan is het een kwestie van net zolang herhalen totdat de oude programmering is overschreven. Die oude programmering kun je vergelijken met een snelweg. Daar zit je zo op en dan rij je 100km p/u. De nieuwe programmering is nog niet eens een pad, dwars door het bos, waar je je een weg moet banen tussen de bomen en struiken. Hoe meer je dit pad loopt, hoe beter ingesleten het raakt. En op een gegeven moment wordt dit je default route en dus nieuwe snelweg. Je zult merken dat stap 3 en 4 door elkaar kunnen lopen, dat is niet helemaal niet erg.
Dit kost tijd en veel doorzettingsvermogen én is het uiteindelijk meer dan waard. Zeg nou zelf, wil je je hele leven last blijven houden van kinderprogrammering die je met regelmaat "shitty" laat voelen of wil je reageren vanuit je volwassen ik. Jij hebt de knoppen letterlijk in handen. Goed om te weten dat je altijd weer stukken tegenkomt als je andere hebt opgeruimd. Laat je hier niet door demotiveren, het wordt steeds makkelijker om ze aan te pakken.
Mario verslaat Bowser ook niet in het eerste level.
Praktische tips
Maak een plan voor jezelf met haalbare en realistische doelen. Dit helpt focus aan te brengen en jezelf te motiveren. Begin misschien niet gelijk bij de eindbaas (bijvoorbeeld je manager) maar bij het eerste level. Mario heeft Bowser ook niet in het eerste level verslagen.
Gun jezelf écht de tijd en de ruimte om deze stappen te doorlopen! Ik wens je veel succes toe en vergeet onderweg niet om af en toe te genieten van deze reis.
Ik ben benieuwd hoe het jou lukt deze stappen toe te passen en jezelf te herprogrammeren. Laat het me vooral weten! Ook als je vragen hebt of er niet helemaal uit komt. Dit kan via mijn website of een persoonlijk bericht op LinkedIn.
Disclaimer: Als je merkt je er zelf niet uitkomt, schakel dan alsjeblieft een ervaren en betrouwbare professional in die je kan helpen. Soms zijn deze indrukken, de overlevingsmechanismen en daarmee je programmering dusdanig sterk dat je dit niet zelf kunt doen. Soms is een steuntje in de rug erg helpend. Wacht daar niet te lang mee. Het is niets om je voor te schamen maar juist een teken van innerlijke kracht.
Comments